Deze brief heb ik vandaag gestuurd aan een groot aantal journalistieke organisaties, de NVJ (Nederlandse Vereniging van Journalisten), het Genootschap van Hoofdredacteuren en de ombudsmannen/vrouwen. Ik publiceer hem hier ook, omdat iedere reactie welkom is:
Ons vak is fundamenteel in beweging, al jaren. Dat geldt niet de vaste basisprincipes zoals hoor- en wederhoor, check en dubbelcheck, maar wel een aantal andere zaken die meer inspelen op de dagelijkse praktijk. Hoe gaan we binnen de journalistiek om met privacy als op internet geen enkele grens lijkt te bestaan? Wat betekent Google-glass voor onze ideeën over het werken met al dan niet verborgen camera’s? Het zijn slechts voorbeelden van actuele kwesties.
De Raad voor de Journalistiek baseert zich in zijn denken en handelen op de zgn. Leidraad (zie http://www.rvdj.nl/leidraad), die in essentie een gezamenlijke journalistieke ethiek beschrijft.
We hebben het gevoel dat hij aanscherping behoeft, en verheldering op sommige punten, juist met het oog op de huidige digitale tijd. Het is niet de bedoeling afscheid te nemen van de principes van het vak, vanzelfsprekend. Het is de bedoeling ze mee te nemen in en te vertalen naar de huidige digitale tijd, opdat het verschil dat journalisten en journalistieke organisaties maken ten opzichte van anderen helder blijft, of zelfs wordt verduidelijkt en versterkt.
Natuurlijk leven er opvattingen binnen de Raad zelf en hadden we de Leidraad alvast zelf kunnen herschrijven. We zijn echter eerst en vooral geïnteresseerd in de opvattingen van onze vakgenoten, die iedere dag kranten maken, programma’s uitzenden, websites vullen, etc. , en dus iedere dag met een groot aantal nogal verschillende afwegingen worden geconfronteerd.
Mijn vraag is te reageren op deze brief. Dit is de Leidraad: Wat moet anders? Wat is achterhaald? Wat moet toegevoegd? Wat moet zeker niet veranderen?
Het verzoek is dus: inspireer ons met opvattingen en praktijkvoorbeelden. De Leidraad kan er alleen maar beter en sterker van worden.
Een brief als deze hebben we gestuurd aan de NVJ, het Genootschap van Hoofdredacteuren, ombudsvrouwen en -mannen, een groot aantal journalistieke organisaties en de journalistieke opleidingen. De discussie over de Leidraad wordt ook gevoerd via de website van de Raad.
Dat doen we tot 1 juni a.s. Wij willen dan ook vragen vóór die tijd te reageren. Daarna gaan we de Leidraad herschrijven, en zullen we het nieuwe concept rondsturen voor commentaar. Vervolgens wordt de gewijzigde Leidraad definitief.
Mocht er toelichting nodig zijn dan zal ik die graag geven. Mochten redacties met de Raad willen discussiëren, dan kan dat ook – dit is vaak buitengewoon interessant.
Ik hoop op een reactie, op goede opvattingen en ideeën. Ons vak is het waard.